Restauratie van "Het Kameel": transfer plakken

	Een originele balhoofdplaat of transfer voor het "Kameel" is uiteraard niet meer beschikbaar. Op het balhoofd komt derhalve geen merk te staan. Maar op de zadelbuis permitteer ik me een vooroorlogse transfer "Nederlandsch Fabrikaat" te plakken. Dat benadrukt de Nederlandse afkomst van de fiets, en de kans is groot dat oorspronkelijk ook wel een vergelijkbare transfer op het frame zat. Bij het plakken van laktransfers moet een vast procédé worden gevolgd. Een laktransfer bestaat uit drie lagen: de deklaag met opdruk, de transferdrager en de transfer zelf. De twee eerste zijn van papier, de transfer zelf is van cellofaan. Voor het opbrengen van laktransfers moet beslist blanke celluloselak op terpentinebasis worden gebruikt omdat anders de cellofaan-transfer oplost. Geen nagellak of andere blanke lak die sneldrogend is en thinner als oplosmiddel heeft! Een van de weinige nog in de handel verkrijgbare, hiervoor geschikte laksoorten is Epifanes Bootslak Blank.
	Allereerst wordt nu de transfer uitgeknipt. Dat hoeft niet op de milimeter precies, er blijft nog een randje staan. Nu wordt de zilveren achterkant van de transfer (cellofaan) met de vinger heel dun en volledig met de blanke lak ingesmeerd. De lak moet vervolgens zo’n 15 minuten drogen tot hij al bijna droog is en nog net aan de vinger plakt. Dan wordt op een hoek de papieren deklaag een stukje losgemaakt en vervolgens wordt deze deklaag voorzichtig verwijderd. Op deze wijze wordt de transfer gesplitst, d.w.z. de papieren deklaag wordt van de transfer + transferdrager afgetrokken.
	De resterende transfer, die dus uit twee flinterdunne lagen bestaat, wordt met een pincet voorzichtig vastgepakt en boven de schone en vetvrije buis precies gepositioneerd. Dan wordt hij op de buis geplakt en vanuit het midden volledig gladgestreken, zodat er geen plooien of luchtbellen ontstaan.
	Nu moet de lak minstens één dag goed drogen voordat de papieren transferdrager losgeweekt en afgetrokken kan worden. Daarvoor wordt met een vochtige spons op de transfer gedept en kan het vocht vervolgens eventjes op de drager inwerken. Dit is een kritieke stap: is de drager niet nat genoeg dan laat hij straks niet los, maar als er teveel of te lang water inwerkt dan neemt het cellofaan vocht op. Het gaat dan opkrullen en wordt craquelé. Na het voorzichtig lostrekken van de transferdrager is het eigenlijke plakken klaar. Om de zeer kwetsbare transfer te beschermen wordt nog een Epifanes-vernislaag opgebracht, maar pas nadat de transfer minimaal een dag volledig kon drogen. De cellofaan van de transfer heeft altijd toch iets vocht opgenomen en dat moet er eerst uit, anders zouden bubbels kunnen ontstaan. De beschermlak wordt dun met een penseeltje op de transfer geschilderd.
	Met dank aan Gerlof Langerijs

Last update: 25-09-05