De rechter doet uitspraak op dinsdag 7 september.

Accell houdt zich bezig met de productie en verkoop van fietsen. Qua omzet is het de derde fietsengroep van Europa.
Merken die tot de Accell-stal behoren zijn onder meer Batavus, Koga-Miyata, Be One (mountainbikes) en Loekie (kinderfietsen).

Aanstaande vrijdag vergaderen de aandeelhouders over de toekomst van de Sparta-fabriek. "Ik hoop dat er dan knopen worden doorgehakt", zegt Scholing. "Dat is in het belang van het bedrijf en het personeel. De onzekerheid moet niet te lang duren."

Scholing zegt overigens ‘geen idee’ te hebben hoe te kunnen voldoen aan de eis van de rechter om alle in het geding zijnde Spartamets terug te halen. Het gaat volgens hem om ‘enkele duizenden’.

De nieuwe eigenaren van Sachs beloofden Sparta de productie van de motoren onder te brengen bij een Italiaans bedrijf. Omdat dit lang duurde, kwam de productie van Sparta in gevaar. Noodgedwongen behielp Sparta zich met een partij Sachs-motoren die voor de Chinese markt waren bestemd.

De nieuwe eigenaren van Sachs waren hiervan niet gediend en spanden een proces aan. De rechter in Zutphen oordeelde dinsdag dat Sparta moet stoppen met het gebruiken van de 'Chinese' motortjes. Ook moet Sparta de fietsen terughalen waar een 'Chinees' motortje opzit. Doet de fietsfabrikant dat niet, dan moet vijfduizend gulden per dag boete worden betaald tot een maximum van vijf miljoen gulden.

Door de uitspraak hangt de toekomst van Sparta aan een zijden draadje. De Spartamets zijn de grote geldmakers van het overigens kwakkelende fietsenbedrijf.

'Naast de financiële problemen die het vonnis veroorzaakt, werkt het complicerend. Waarschijnlijk kan Sparta nu niet meer zelfstandig blijven', zegt Arno Dahlmans van FNV Bondgenoten.

Eerder deze week liet het beursgenoteerde Accell weten belangstelling te hebben voor Sparta. Naar verwachting komt Accell vandaag met een bod. Het is echter onduidelijk of de Heerenveense fabrikant de Apeldoornse fietsenmaker met of zonder de Spartamet wil overnemen. Zonder de grote geldmaker zal het bod laag uitvallen.

Vrijdag komen de aandeelhouders van Sparta bijeen. Sparta is voor 90 % in handen van NPM Capital en twee andere investeringspartijen. De rest is in eigendom van kleine investeerders, voormalige directeuren en familieleden van de vroegere eigenaar.

Een beslissing over de verkoop van Sparta wordt gecompliceerd doordat alle aandeelhouders een recht van koop hebben op de aandelen van de andere aandeelhouders. 'Als de kleine aandeelhouders vrijdag dwars gaan liggen, is de continuïteit van het gehele bedrijf in gevaar', zegt Dahlmans.

Het gaat niet erg goed met de Apeldoornse fietsenfabrikant. Sparta verkoopt zestig- tot zeventigduizend fietsen per jaar. Volgens Sparta-directeur Jaap Scholing is dat te weinig. 'Je moet er minstens honderdduizend verkopen om zelfstandig te kunnen blijven', zei hij deze week in de Volkskrant.

Scholing verwacht daarom dit jaar weer in de rode cijfers terecht te komen. Het boekjaar loopt van oktober tot oktober. Vorig jaar werd een bescheiden winstje gemaakt van 446 duizend gulden. Het jaar daarvoor verloor het bedrijf 1,6 miljoen gulden op een omzet van 45 miljoen. Iets beter dan de cijfers uit 1996, toen twee miljoen gulden verlies werd geboekt op een omzet van 45 miljoen gulden. Scholing verwacht daarom dat het winstje van vorig jaar een eendagsvlieg was.

De markt voor nieuwe fietsen in Nederland krimpt al jaren. In de jaren tachtig werden nog steevast meer dan een miljoen fietsen verkocht. Nu zijn dat er nog ongeveer achthonderdduizend. Daarentegen doet de fiets-met-hulpmotor het goed. Omdat de fietsen-met-hulpmotor tussen de 2500 en 3000 gulden kosten, verdient Sparta op een Spartamet evenveel als op de verkoop van twee fietsen.

Om te kunnen overleven is directeur Scholing op zoek naar een strategische partner. 'Ik kan me voorstellen dat kandidaten niet zoveel interesse meer hebben in Sparta als het geen Spartamet meer mag produceren', zegt Arno Dahlmans.

'Die is er eigenlijk altijd geweest.' Union heeft een slechte reputatie in het bedrijfsleven. Het bedrijf staat bol van de reorganisaties, directiewisselingen en misère. In 1997 werd het bedrijf overgenomen door Winning Wheels holding. Een jaar later haalde 'Wheels' uit Leusden het fietsen en brommeronderdeel van de Duitse motorenfabriek Sachs binnen.

Of het Union (Winning Wheels) zal lukken om ook Sparta in te lijven, is erg onduidelijk. Accel Group (Batavus), de grootste Nederlandse fietsenfabrikant, met een marktaandeel van ongeveer 35 %, is nog steeds de belangrijkste kandidaatkoper, bevestigt directeur Jaap Scholing van Sparta.

Ook Accell-directeur R. Takens zegt nog steeds de gehele fabriek te willen kopen, het liefst inclusief de Spartamet. Takens hoopt dat hij Sachs kan dwingen tot het leveren van de hulpmotortjes. Hij weet echter niet of dat lukt.

Juristen buigen zich nog over het vonnis van de Zutphense kantonrechter. Die besliste dinsdag dat Sparta moet stoppen met de productie van de Spartamet, de fiets met hulpmotor.

Sparta maakte al sinds 1987 gebruik van het motortje dat door het Duitse bedrijf Sachs is ontwikkeld. Sachs werd echter vorig jaar overgenomen door Winning Wheels. Die beloofde vanuit Italië nieuwe motortjes te leveren, maar dat duurde eindeloos. Sparta ging toen op zoek naar andere motoren en vond nog een partij Sachsmotoren in China. Het bedrijf bouwde ze om en zette ze op de lucratieve Spartamet. Ten onrechte, oordeelde de rechter.

Het stoppen van de productie van de fiets-met-hulpmotor legt een zware domper op de overnamebesprekingen van Sparta. De Apeldoornse fietsenfabrikant is naarstig op zoek naar een strategische partner, Accell werd als een goede koper beschouwd. Volgens Accell-directeur R. Taken is zijn bedrijf nog steeds volop in de race. Hij vindt dat de overname van Sparta talloze nieuwe mogelijkheden biedt en het marktaandeel vergroot. Dat is belangrijk omdat de fietsenmarkt in Nederland fors onder druk staat. Per jaar worden er nog maar achthonderdduizend nieuwe fietsen verkocht. Een paar jaar eerder was dat nog ruim boven de miljoen. 'De concurrentie is moordend', zegt Sparta topman Scholing.

Volgens hem onderhandelen Accell en Sparta intensief. Takens wil vandaag op de aandeelhoudersvergadering van Sparta de voortgang van die gesprekken bespreken. Of hij dan al met een bod komt, weet hij nog niet. 'Volgende week komen de aandeelhouders weer bijeen. Dan kunnen we ook een bod doen.'

De rechtszaak was aangespannen door het Duitse motorenconcern Sachs uit Neurenberg. En laat dit concern nu een dochter zijn van Winning Wheels, het bedrijf waar ook Union deel van uitmaakt.

Union zelf zegt dat ze niks te maken wil hebben met Sparta. Marketingmanager J. van der Straten: 'Sparta is geen optie voor ons. Winning Wheels wil zich op de mobiliteitsmarkt richten met A-merken. Union is zo'n A-merk. Sparta niet, dat is een B-merk.' Maar de geringschattende opmerking over de ouderwetse Sparta-fietsen lijkt gespeeld. Directeur J. Scholing van Sparta bevestigt dat Union interesse heeft in zijn bedrijf. 'Ze hebben dat eigenlijk altijd gehad.' Wie de geschiedenis van Union kent verbaast dit eigenlijk niets. Het Union-dossier is dik en staat vol verhalen over ellende, directiewisselingen, reorganisaties, dumpingpraktijken, mislukte fusies, surséance van betaling, managers zonder visie en een verziekte sfeer op de werkvloer. Begin jaren negentig ging de storm even liggen. Berry van den Brink werd aangetrokken als crisismanager en zijn sanering leek vruchten af te werpen. Union was toen nog beursgenoteerd en in handen van Group Courtier. Dit bedrijf maakte van Union een beheermaatschappij met daaronder een aantal zelfstandige profitcenters.

Gekocht werden toen ondermeer het technische meetaalbedrijf Feenstra en Textielbedrijf Lonneker Textiles. Dat dat laatste niets met fietsen had te maken, deerde weinig. Het begrip kernactiviteiten bestond nog niet.

De laatste paar jaar ging Union van hand tot hand. In 1995 besloot Courtier ineens te verkopen. Van den Brink bracht Union toen via een omgekeerde overname onder bij Stokvis, een industrieel bedrijf dat hij had verkocht aan het Haagse handelshuis Borsumij Wehry.

Toen Borsumij nog dat zelfde Jaar in de problemen raakte, werd Union doorverkocht aan Hagemeijer. Die haalde de fietsenfabriek van de beurs en bracht het onder bij dochterbedrijf A.R.M. Maar ook dat duurde niet lang.

In 1997 stond Winning Wheels voor de deur, eveneens gevestigd in Nieuwleusen. Hagemeyer deed het verlieslijdende Union voor een habbekrats van de hand. Hoeveel er werd betaald is nooit erg duidelijk geworden, maar veel meer dan een miljoen gulden zal het niet gekost hebben. Het management werd vernieuwd, mensen van buiten de fietsenbranche werden aangenomen. 'Het gedonderjaag moet over zijn. Bij Union moet een frisse wind gaan waaien', zei de toenmalige directeur H. Snellen tegen de Volkskrant. En dat gaat gebeuren. Union komt volgend jaar met een geheel nieuwe trendy toplijn. 'Wij willen ons opnieuw positioneren op de markt. We willen een nieuw modern image. Union moet als een Rover 75 worden. Klassiek van buiten en uiterst modern en innovatief van binnen', zegt Van der Straten. Wel een frisse wind dus maar directeur Snellen is er niet meer, die is inmiddels vervangen.

Dat concurrent Winning Wheels via haar Duitse dochterbedrijf Sachs probeert om Sparta financieel de nek om te draaien, zoals is gesuggereerd, zegt De Jong niet te geloven. "Ik geloof niet dat de mens alleen maar goed is, maar een complottheorie gaat mij te ver."

De Jong is blij met de stap van de investeerders. 'Er is nu een belangrijke hindernis genomen.' Sparta is voor 90 % in handen van NPM Capital en twee andere investeringsclubs. De rest van de aandelen is in handen van verschillende aandeelhouders waaronder familieleden van Sparta-oprichter Schakel en enkele oud-directeuren.

Volgens De Jong moeten er nog wel wat problemen worden opgelost. Zo is nog steeds niet duidelijk of in de toekomst de productie van de Spartamet, de fiets met hulpmotor, kan worden voortgezet. Dinsdag besliste de kantonrechter in Zutphen dat Sparta hiermee moest stoppen.

Mocht Accell er in slagen Sparta over te nemen, dan zal het bedrijf zeker moeten afslanken. 'Sparta heeft te veel personeel en maakt al jaren verliest,' zegt De Jong. Maar er zal zeker een bedrijf in Apeldoorn blijven. 'Dat past in onze bedrijfsstrategie. We houden niet van een grote centrale fabriek, maar meer van kleine verspreide vestigingen.' Bij Sparta werken nu nog 160 mensen.

Voor Accell, de grootste fietsenfabrikant van het land, is Sparta vooral aantrekkelijk vanwege de kennis op het gebied van elektrische fietsen, vertelt De Jong. Hij hoopt dat hij volgende week als er weer een aandeelhoudersvergadering is, met een definitief bod kan komen. 'Ik zou het dan wel definitief af willen ronden.' Over de prijs van Sparta is al wel gesproken, maar beide partijen zijn er nog niet uit.

Werkgelegenheid
Districtsbestuurder A. Dahlmans van FNV Bondgenoten spreekt eveneens van een ‘hobbel die genomen is’. Hij wil in het belang van het personeel geen nadere informatie geven. ,,Maar we hopen wel volgende week met Accell besprekingen over de werkgelegenheid bij een overname te kunnen voeren.’’ ,,Ik denk dat het voor Sparta de goede kant op gaat’’, wil hij nog wel kwijt. ,,Maar voor de voorlichting verwijs ik toch naar de directie van Accell in Heerenveen.’’ De Heerenveense fietsgigant onderhandelt met Apeldoornse fietsfabriek

AMSTERDAM - De Nederlandse mededingingsautoriteit (NMa) onderzoekt of fietsenfabrikant Accell (Batavus) concurrent Sparta mag overnemen. Het noodlijdende Sparta werd enkele weken geleden in de verkoop gedaan. Accell hoopt binnen twee weken het bedrijf over te nemen.

Volgens de NMa zal het zeker nog enkele weken duren voor duidelijk wordt of een vergunning nodig is. Daarna wordt onderzocht of die kan worden afgegeven. De eerste fase duurt zeker enkele weken, zegt de NMa. De tweede fase zonodig nog langer.

De vakbond maant tot spoed. 'Het is van cruciaal belang, dat Sparta snel wordt overgenomen. Duurt een onderzoek maanden dan zou Sparta weleens failliet kunnen gaan', zegt Arno Dahlmans van de FNV Bondgenoten. Accell zegt daar echter niet op te willen speculeren. 'Wij kennen de nijpende toestand bij Sparta. Wij willen dat het snel rond komt en hebben er bij de NMa op aangedrongen vaart te maken', zegt financieel directeur van Accell, W. de Jong.

Volgens hem is toestemming van de NMa één van de laatste hobbels die nog moet worden genomen. Een andere verdween dinsdag tijdens de aandeelhoudersvergadering van Sparta.

De Apeldoornse fietsfabrikant is voor 90 procent in handen van NPM Capital en twee andere investeringsclubs. De rest is in eigendom van verschillende aandeelhouders waaronder familieleden van Sparta-oprichter Schakel en enkele oud-directeuren.

Eén van de kleine aandeelhouders wilde de verkoop tegenhouden. Dat kon, omdat elke eigenaar bij verkoop een optie heeft op de andere aandelen. Dinsdag besloten de grote aandeelhouders de kleintjes de mond te snoeren. Daartoe werden de statuten veranderd.

De populaire, door een benzinemotor aangedreven Spartamet zal in de nieuwe situatie niet langer door het Apeldoornse bedrijf worden geproduceerd. De Duitse motorfabrikant Sachs neemt dit product over. Dit naar aanleiding van een rechterlijke uitspraak na een conflict over de Spartamet. Apeldoorn krijgt er wel een elektrisch aangedreven fiets met hulpmotor voor in de plaats. De bestaande E-Go van Accell zal voortaan, naast het soortgelijke Sparta-product Pharos, in Apeldoorn van de band rollen.

W. de Jong, financieel directeur van Accell, verwacht dat de omzet van Sparta - vorig jaar 40 miljoen - in de nieuwe opzet omhoog zal gaan. ,,Door efficiënter te werken en de expertise die we inzetten.''

Zowel OR-voorzitter B.Dijkhof bij Sparta als A. Dahlmans van de FNV-Bondgenoten verwachten, 'ondanks de pijn die een reorganisatie altijd met zich mee brengt', een goed sociaal plan en rekenen er op dat gedwongen ontslagen uitblijven. Volgens Dahlmans is met de Accell-directie goed overleg over de sociale kanten van de overname mogelijk.

AMSTERDAM - Sparta kan fietsen blijven maken en zal de productie in de eigen, maar wel afgeslankte fabriek in Apeldoorn kunnen voortzetten. Dat is te danken aan de overname van het noodlijdende bedrijf door Accell, de fabrikant van onder meer het merk Batavus.

De  Sparta met elektromotor, de Pharos, gaat wel mee naar Accell, maar de grootste fietsenfabrikant van Nederland zal het zonder de Spartamet moeten stellen, de populaire fiets met het kleine benzinemotortje. De rechten daarop zijn verkocht aan Sachs, de leverancier van de motortjes voor de 'met'.

Om Sparta weer financieel gezond te maken, schrapt Accell vijftig van de 160 banen in  Apeldoorn. "De productie van de fietsen handhaven we in de Sparta-fabriek, evenals die van de fietsen met elektrische hulpmotor", aldus topman R. Takens van Accell. "Daar voegen we ook nog de elektrisch aangedreven fietsen aan toe die we zelf al maakten. Maar andere delen van het bedrijf zullen we integreren in de Accell-groep."

De boedelscheiding bij Sparta is het sluitstuk van een jarenlange strijd om het hoofd boven water te houden met tot slot een slepende affaire rond de kleine benzinemotortjes van de Spartamet. Toen in de jaren zeventig de brommerhelm werd verplicht, was het snel gedaan met het succes van de Sparta-brommers, de tweewielers waar Sparta het vooral van moest hebben. Pogingen om het bedrijf weer geheel van fietsen te laten leven, hadden niet het gewenste resultaat. Pas in 1987 gloorde er weer licht aan de einder toen bleek dat een nieuwe ontwikkeling, de Spartamet, een succes werd. De productie van de fiets-met-hulpmotor bedraagt nu zo'n 15.000 stuks per jaar. De aantrekkelijke marges die daarop werden gemaakt, waren echter niet voldoende om nieuwe verliezen te voorkomen.

Tot overmaat van ramp raakte Sparta dit jaar in conflict met leverancier Sachs van de motortjes voor zijn Spartamet. Sachs werd vorig jaar overgenomen door de Nederlandse holding Winning Wheels, die onder meer ook de fietsen van Union maakt. Sachs staakte de leverantie van motortjes en beloofde dat de productie ervan spoedig zou worden voortgezet door een Italiaans bedrijf. Maar dat duurde te lang en Sparta kwam in de problemen. Uit arren moede haalde Sparta Sachs-motortjes uit China om die op Nederlandse fietsen te monteren. Winning Wheels was daar niet van gediend en spande een rechtszaak aan. Drie weken geleden verbood de rechter het toepassen van de Chinese motortjes en daarmee was het lot van Sparta zo goed als bezegeld.

Accell-topman Takens vindt het geen al te groot verlies dat Sachs de Spartamet (zij het niet onder die naam) mag gaan maken: "Op dit moment zijn wij onvoldoende toegerust om zo'n fiets te leveren. Sachs kan dat veel beter en doet dat ook al onder de naam Sachsonette."

Vanuit Heerenveen geeft Takens leiding aan de derde fietsenfabrikant van Europa. Nummer één is Derby (in Nederland bekend via de merken Gazelle en Raleigh) met ruim twee miljoen fietsen per jaar. Cycle Europe is met 1,2 miljoen tweewielers ook nog fors groter dan Accell.

"Wij hebben met 750.000 fietsen per jaar nog wel wat werk te doen alvorens we bij die concurrenten in de buurt komen", aldus Takens. Verdere groei is wel nadrukkelijk zijn streven. Accell heeft al twee merken in Frankrijk: Mercier en Lapierre, en bezit in Nederland nog Koga-Miyata. Be One is bedoeld als een pan-Europees merk voor mountainbikes en Cool moet de Europese kinderfiets worden. De eerstvolgende groeispurt moet vermoedelijk echter komen van een nieuwe overname, bij voorkeur in Duitstalige landen. Aan een omzet van 150 miljoen euro (330 miljoen gulden), hield Accell vorig jaar een winst van 4,4 miljoen euro over. Sparta voegt daar met ongeveer 60.000 fietsen een omzet van 40 miljoen euro aan toe.

De Sparta-medewerkers zijn deze ochtend op fiere toon toegesproken door hun nieuwe directeur, Jeroen Snijders Blok. Deze was tot dinsdag bedrijfsleider bij Batavus in Heerenveen. Hij maakte een ‘positieve’ indruk, vinden de werknemers van de montage. Het is de bedoeling dat de elektrische fietsen voortaan (ook die van Batavus) in Apeldoorn geproduceerd gaan worden. Daarnaast zullen er in het Apeldoornse ook nog diverse Sparta-fietsen vervaardigd worden. De lakkerij-afdeling wordt in eerste instantie gesloten, maar omdat hij niet ontmanteld wordt, is de verwachting dat deze afdeling na verloop van tijd weer in gebruik zal worden genomen.

Het mag dan inmiddels duidelijk zijn dat de onderneming in andere handen komt en dat Sparta voort blijft bestaan, allerminst is duidelijk wat voor gevolgen het heeft voor individuele werknemers. Bijna een derde van de medewerkers zal geloosd moeten worden. Een forse aderlating, noemt ook Bertus Dijkhof, voorzitter van de ondernemingsraad dit. Hij bespeurt een ‘gelaten’ stemming onder het personeel. ,,Vijftig is toch veel. Als het er nou een stuk of tien waren geweest. Het speelt natuurlijk ook mee dat we vier jaar geleden ook al een forse reorganisatie hebben gehad.’’

Veel Sparta-werknemers hebben al een lange staat van dienst bij het bedrijf: gemiddeld staan ze al bijna veertien jaar op de loonlijst. ,,Je zit naturlijk vreselijk in spanning’’, beaamt Maurice Giljam onmiddellijk. Sinds januari vorig jaar werkt hij op de montageafdeling. ,,Je vraagt je natuurlijk af: word ik er ook uitgegooid.’’

Salaris
Tot hun tevredenheid - maar ook wel enige verbazing - hebben de werknemers tot nu toe altijd hun salaris uitbetaald gekregen, vertelt John Hols, met 11,5 dienstjaren al enigszins een oudgediende. Hij meent dat veel werknemers er de voorbije maanden rekening mee hielden dat de hele tent wel eens zou moeten sluiten. ,,Er is vooral onder leiding van Louwrier (een vroegere directeur die Sparta nadrukkelijk wilde vernieuwen/red.) heel veel geld uitgegeven. Hij wilde allerlei dingen tegelijk en dat heeft sloten met geld gekost.’’

Maurice Giljam komt met een ander hardnekkig gerucht. ,,Er werd ook vaak gezegd dat het de aandeelhouders vooral om de grond te doen zou zijn. Die levert schijnbaar veel op. Sparta staat ook eigenlijk nog steeds in een woonwijk.’’

De nieuwe directeur zegt dat in de loop van oktober er voor iedereen duidelijkheid moet zijn. De vakbonden willen dat er niemand ontslagen wordt en dat overtollige werknemers begeleid worden naar ander werk. Snijders Blok vraagt zich af of ‘dat wel realistisch is voor iedereen’. Een tiental werknemers kan ondergebracht worden bij Batavus in Heerenveen.

Volgens Jacky Hatumena (drie jaar in dienst) is dat geen echte oplossing. ,,Die afstand is toch groot. Het is allesbehalve leuk als je telkens meer dan een uur moet reizen. Je gezin en je hobbies gaan daaronder lijden. Ik geloof niet dat veel mensen daar enthousiast voor kunnen worden.’’

Dahlmans heeft donderdagmiddag ‘met moeite’ leden van de vakbond achter het sociaal plan weten te scharen. ,,Bij velen overheerst toch het gevoel dat zij het slachtoffer zijn van mismanagement’’, vertelt de bestuurder na afloop. ,,Het is wel een bittere pil nu vijftig van de honderdzestig banen komen te vervallen. Velen hebben er heel lang gewerkt en constateren dat de aandeelhouders, commissarissen en directie er een janboel van hebben gemaakt.’

Ander werk
Het sociaal plan voorziet erin dat af te vloeien werknemers maximaal een jaar via een bemiddelingsbureau naar ander werk worden begeleid. Bij het bepalen van de werknemers die zullen moeten vertrekken wordt uitgegaan van het principe last in, first out. Dit zal er volgens Dahlmans toe leiden dat de overtollige medewerkers over het algemeen minder oud zijn en derhalve ook makkelijker elders aan het werk geholpen kunnen worden.

Binnenkort moet de ondernemingsraad van Sparta nog een advies uitbrengen. De nieuwe directeur van Sparta, J. Snijders Blok, zei eerder deze week te verwachten dat in de loop van oktober alle medewerkers duidelijkheid hebben wat betreft hun toekomst bij Sparta.

Sparta werd in 1917 door Dirk Schakel opgericht. Tot de overname door Accell was de Apeldoornse onderneming een onafhankelijke fietsenfabrikant, die tussentijds uitstapjes maakte naar tweetakt motorfietsen en - op kleinere schaal - bromfietsen.

De opkomst van de auto en de invoering van de helmplicht in 1972 hadden beide een drukkend effect op de verkoop van bromfietsen. Toenmalig directeur Theo Schakel senior besloot dan ook opnieuw fietsen te gaan maken en in 1973 werd een nieuwe fietsenserie geïntroduceerd.

In 1986 - Paul ten Hove had Schakel inmiddels als directeur opgevolgd - lanceerde Sparta de Spartamet. Met deze zogenoemde fiets met hulpmotor werd de Apeldoornse onderneming opnieuw actief op het gebied van gemotoriseerde tweewielers. De fiets met benzinemotor bleek zó succesvol, dat ondanks pogingen van concurrenten de Spartamet na te bootsen, Sparta tien jaar lang marktleider bleef op dit gebied.

De problemen begonnen echter toen Ten Hove in 1994 werd opgevolgd door Peter Louwrier. "Die man heeft met geld gesmeten", aldus Schakel junior. "Gigantische reclamecampagnes die volstrekt belachelijk waren, deden het eigen vermogen in drie jaar tijd met 9 à 10 miljoen gulden inkrimpen."

"Mijn eerste verwijt aan de raad van commissarissen is dan ook dat toen niet eerder is ingegrepen en dat men Ten Hove daarnaast nooit gevraagd heeft om advies over zijn opvolging." Toen in 1997 dan eindelijk wél werd ingegrepen, zou Louwrier gebruik hebben kunnen maken van "een riante afvloeiïngsregeling".

Louwrier werd door Marius van der Heuvel. "Die heeft keihard gewerkt, maar een aantal cruciale fouten gemaakt", aldus Schakel junior. Zo zou Van den Heuvel er "een schaduwmanagement" aan adviseurs op na hebben gehouden, hetgeen Sparta ruim 800.000 gulden zou hebben gekost. "En dan heb ik het nog niet eens over een rampzalig verlopen automatiseringsproject, waarmee nog eens 1 miljoen werd verspeeld."

"Ook hier faalde de raad van commissarissen", zo stelt Schakel junior. "Toen ik de commissarissen op het bestaan van de adviseurs wees, heeft men aan Van den Heuvel weliswaar gevraagd hoe het zat, maar deze ontkende dat ze er waren. Voor de commissarissen was dat genoeg, maar ze hadden natuurlijk moeten zeggen: laat ons de boeken zien, om te kijken of er toch niet iets aan de hand was. Dat recht hebben ze."

Van den Heuvel werd uiteindelijk in augustus van dit jaar naar huis gestuurd en de dagelijkse leiding werd overgenomen door Jaap Scholing, sinds 1985 lid van de raad van commissarissen.

Eind september werd de overname van Sparta door Accell definitief. Ik las overal dat Sparta te klein was om zelfstandig te overleven", aldus Schakel. "Toen ik de raad van commissarissen daarnaar vroeg, stelde die dat dat idee al vier jaar leefde. Ik zeg: waarom dan nu pas gehandeld en niet al veel eerder?"

Volgens Schakel was een overname in ieder geval niet nodig om de liquiditeitsproblemen bij Sparta op te lossen. "De waarde van de fabriek en de grond waarop die staat, zijn door een woningbouwvereniging vorig jaar getaxeerd op 18 miljoen gulden. Elders in Apeldoorn stond een fabriek te koop voor 3,8 miljoen gulden. Dan verkoop je toch die ene. Dan ben je van je liquiditeitsproblemen af. En in die andere, daar had Sparta makkelijk gekund."

Omdat de raad van commissarissen "heeft zitten wachten tot de zaak plofte", stelt Schakel nu een dossier samen. Op basis daarvan wil de kleinaandeelhouder de commissarissen aansprakelijk stellen voor hun "falend beleid".

President-commissaris John van Beek van Sparta stelt in een reactie "uiteraard niet de mening (te delen) dat ik heb zitten slapen". "Mijn medecommissarissen hebben dat ook niet gedaan," zo zegt hij desgevraagd. "Dat ons falen ten grondslag zou ligge aann de loop der dingen, betwijfel ik dan ook ten zeerste."

De bedragen die Schakel noemt, bestempelt Van Beek als "gegoochel" en "niet kloppend met wat ik thuis kan brengen. Wij hebben aan Sparta buitengewoon veel aandacht gegeven. Ik meen dat ik mijn werk naar eer en geweten heb uitgevoerd."

"Schakel is natuurlijk boos en teleurgesteld en, als je kleinkind bent van de oprichter, is wat er gebeurd is ook niet leuk", aldus Van Beek nog. "Maar dat is het voor niemand en ik blijf van mening dat verkoop aan Accell de beste oplossing is geweest. Ik denk overigens dat de meesten dat met mij eens zijn."